Εκμετάλλευση υποθαλάσσιων πηγών

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ - 22/11/07

Νερό απ΄ τον βυθό για τους κάμπους
Χιλιάδες κυβικά μέτρα γλυκού νερού από υποθαλάσσιες πηγές χάνονται καθημερινά
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Προκόπης Γιόγιακας

Πάνω από 1,5 δισ. κυβικά μέτρα νερό χάνονται κάθε χρόνο ανεκμετάλλευτα από «θαλασσινά πηγάδια»- υποθαλάσσιες πήγες, αλλά και παραθαλάσσιες.
«Σε μια εποχή όπου αντιμετωπίζουμε έντονο πρόβλημα με το νερό, τόσο για την ύδρευση όσο και για την άρδευση, εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών και της λειψυδρίας, χάνουμε πολύτιμες ποσότητες νερού, το οποίο σε ποσοστό μεγαλύτερο από 95% χάνεται ανεκμετάλλευτο στη θάλασσα», λέει ο ομότιμος καθηγητής Υδρογεωλογίας και Τεχνικής Γεωλογίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) κ. Γιάννης Κουμαντάκης. «Η εκτίμηση είναι ότι από τις έως τώρα γνωστές πηγές, χάνουμε πάνω από 5.000 κυβικά μέτρα νερό την ώρα και πάνω από 1,16 δισ. κυβικά μέτρα νερό τον χρόνο. Εάν τώρα λάβουμε υπόψη ότι υπάρχουν πηγές και σε μέρη που δεν γνωρίζουμε, τότε τα νερά που χάνονται ξεπερνούν τον χρόνο τα 1,5 δισ. κυβικά μέτρα...», συμπληρώνει. Το νερό που αναβλύζει από τις υποθαλάσσιες και παραθαλάσσιες πηγές είναι κατά κύριο λόγο υφάλμυρο. Ωστόσο, όπως εξηγούν οι ειδικοί, «η εκμετάλλευσή του θα μπορούσε να δώσει λύση στην άρδευση γεωργικών εκτάσεων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα λειψυδρίας». Γλυκό νερό που προέρχεται από 4 υποθαλάσσιες πηγές εντοπίστηκε πέρυσι στον όρμο της Στούπας, στη Μεσσηνιακή Μάνη. Είναι ορατό, αφού το γλυκό και υφάλμυρο νερό έχει ανοδική πορεία μια και είναι πιο ελαφρύ από το θαλασσινό. Οι πηγές είναι σε βάθος 27 μέτρων και βρίσκονται σε απόσταση 200 μέτρων από την ακτή. Όπως εξηγεί ο θαλάσσιος βιολόγος- διευθυντής ερευνών στο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) δρ Ευάγγελος Παπαθανασίου «η αλατότητα του νερού που μετρήθηκε στην πρώτη πηγή είναι 1 τοις χιλίοις τη στιγμή που στο νερό που πίνουμε φθάνει το 3 τοις χιλίοις. Γιατί να πηγαίνει χαμένο τη στιγμή που υπάρχει η τεχνολογία για την εκμετάλλευσή του; Η εκτίμηση είναι ότι μόνο από τη δεύτερη πηγή μπορούμε με την πιο υποτιμημένη εκδοχή να αντλούμε 10.000.000 κυβικά μέτρα νερό τον χρόνο». Οι έρευνες και τα έργα έχουν προς το παρόν «παγώσει», αφού όπως υποστηρίζει ο κ. Παπαθανασίου «για να γίνει προμελέτη χρειάζονται 350.000 ευρώ και μέχρι στιγμής τα χρήματα δεν μπορούν να εξασφαλιστούν». Ωστόσο, ο δήμαρχος Λεύκτρου κ. Γιάννης Μαραμπέας είναι αποφασισμένος να προχωρήσει μόνος του αν δεν δοθεί το ποσό από την Πολιτεία. «Η εκτίμηση είναι ότι μόνο από τις δυο- από τις τέσσερις- υποθαλάσσιες πηγές στη Στούπα μπορούμε να έχουμε το 24ωρο 200.000 κυβικά μέτρα νερό», λέει. Όπως επισημάνει: «Είναι κρίμα να μείνουμε με την απορία αν μπορούμε να εκμεταλλευτούμε αυτό το νερό, τη στιγμή που είμαστε τουριστική περιοχή με έλλειψη νερού. Τον Αύγουστο με την αυξημένη τουριστική κίνηση, χρειαζόμαστε 10.000 κυβικά μέτρα νερό την ημέρα. Από αυτήν την ποσότητα, μόνο 2.500 κυβικά μέτρα νερό την ημέρα παίρνουμε από τις πηγές μας και την υπόλοιπη ποσότητα την παίρνουμε από γεωτρήσεις».
Τα προγράμματα
Αυτήν τη στιγμή από το ΕΜΠ και το ΕΛΚΕΘΕ είναι σε εξέλιξη πρόγραμμα για την αξιοποίηση υποθαλάσσιων πηγών. Το Εργαστήρι Τεχνικής Υδρογεωλογίας και Γεωλογίας κάνει έρευνες για τις θαλασσινές πηγές στα Λουτρά της Ωραίας Ελένης στην Κορινθία, στην Αλμυρή- όπου βγαίνει νερό πολύ κοντά στην ακτή σε βάθος 15 μέτρων και η εκτίμηση είναι ότι μπορεί να δώσει 200.000.000 κυβικά μέτρα νερό τον χρόνο- καθώς και στην περιοχή Μελίσσι όπου το βάθος του πηγαδιού είναι στα 42 μέτρα και η θερμοκρασία του νερού που βγαίνει είναι πάνω από 30 βαθμούς Κελσίου (!). Την ίδια στιγμή, από το ΕΛΚΕΘΕ έχουν ξεκινήσει οι πρώτες μελέτες στην υποθαλάσσια πηγή του Κόρφου στην Κορινθία, όπου η εκτίμηση είναι πως μπορεί να δώσει από 20 έως 30 κυβικά μέτρα νερό το λεπτό.

Οι αρχαίοι εκμεταλλεύονταν τις υποθαλάσσιες πηγές
ΟΠΩΣ ΛΕΕΙ ο κ. Κουμαντάκης, «οι υποθαλάσσιες πηγές που αναβλύζουν στον πυθμένα της θάλασσας γλυκό, υφάλμυρο ή ζεστό νερό, είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Η πρώτη επιτυχής προσπάθεια για την υδροληψία γλυκού νερού από υποθαλάσσια πηγή περιγράφεται από τον Στράβωνα και έγινε κατά τη διάρκεια μιας πολιορκίας. Το στόμιο της πηγής “καλύφθηκε” από ένα μολύβδινο χωνί και το γλυκό νερό μέσα από αυτό με τη βοήθεια σωλήνων από δέρμα έφτανε στην επιφάνεια της θάλασσας και το έπαιρναν οι ναυτικοί στα πλοία».

ΣΤΗΝ ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Ποτίζουν τα χωράφια με νερό από τη θάλασσα!
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ το μοναδικό μέχρι στιγμής έργο άντλησης νερού από υποθαλάσσια πηγή υπάρχει στον Αργολικό κόλπο, στην περιοχή του Ανάβαλου. Όπως λέει στα «ΝΕΑ» ο δήμαρχος Λέρνας κ. Μιχάλης Χασάπης, «σήμερα η παροχή είναι 40.000-50.000 κυβικά μέτρα νερού την ώρα, όπου τα 12.000 κυβικά πάνε για αρδευτικές ανάγκες». Και συνεχίζει: «Το νερό αυτήν τη στιγμή δεν πίνεται επειδή τα χλωριόντα είναι πάνω από τα θεσπιζόμενα όρια: 400 mg/l τη στιγμή που δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 200 mg/l. Όμως, επειδή οι περιοχές του Άργους και του Ναυπλίου αντιμετωπίζουν πρόβλημα με το νερό μέσα στα σχέδιά μας είναι η κατασκευή μιας μονάδας με φίλτρα όπου θα διυλίζεται το νερό προκειμένου να είναι πόσιμο. Το πρόβλημα ωστόσο είναι η εξεύρεση των χρημάτων». Όπως επισημαίνει ο κ. Κουμαντάκης, «το υφάλμυρο νερό δεν είναι για πέταμα. Αναμειγνύεται με γλυκό νερό σε τεχνικούς ταμιευτήρες και αποκτά έτσι ιδιότητες ανεκτές για άρδευση».